Tổng quan
Hãng phim hoạt hình Ghibli (tiếng Nhật: 株式会社スタジオジブリ, Kabushiki-gaisha Sutajio Jiburi, tiếng Anh: Studio Ghibli, Inc.) là một hãng phim hoạt hình Nhật Bản trước kia là một công ty con của Công ty xuất bản Tokuma Shoten. Studio Ghibli là hãng chỉ chuyên sản xuất phim anime chiếu trên cinema (Anime Movies), chứ không làm anime. Các bộ phim của hãng không chỉ nổi tiếng ở Nhật mà còn được đánh giá cao trên toàn thế giới.
Tên của hãng phim Ghibli có nguồn gốc từ biệt hiệu được những phi công Ý đặt cho những chiếc máy bay trinh sát sa mạc Sahara của họ trong Chiến tranh thế giới 2, biệt hiệu này xuất phát từ tên tiếng Libya của những cơn gió nóng thổi qua sa mạc Sahara (gió Sirocco). Ý nghĩa của cái tên này là hãng Ghibli sẽ thổi một luồng gió mới vào ngành công nghiệp anime của Nhật Bản. Biểu tượng của công ty là nhân vật Totoro trong bộ phim hoạt hình của Miyazaki Tonari no Totoro (Người bạn hàng xóm Totoro của tôi).
Lịch sử phát triển
Hãng phim được thành lập năm 1985 bởi hai đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng Miyazaki Hayao và Takahata Isao. Ý tưởng thành lập hãng phim được bắt đầu từ năm 1983 khi bộ phim Nausicaä của Thung lũng gió (Kaze no tani no Naushika) được hoàn thành bởi nhóm làm phim Topcraft, chính thành công của bộ phim này đã thúc đẩy sự ra đời của Ghibli. Ban đầu Tokuma là công ty mẹ của hãng phim và hãng này đã trao quyền phát hành toàn cầu của tất cả các tác phẩm của Ghibli chưa được phát hành ra thế giới trước đó cho hãng phim Disney, số phim này bao gồm cả các tác phẩm nổi tiếng nhất của Ghibli như Công chúa Mononoke (Mononoke Hime) hay Cuộc phiêu lưu của Chihiro vào thế giới linh hồn (Sen to Chihiro no Kamikakushi).
Nhạc sĩ Hisaishi Joe là người sáng tác nhạc cho tất cả các bộ phim của Miyazaki Hayao ở Ghibli.
Hãng phim có một mối liên hệ chặt chẽ lâu năm với tạp chí Animage nơi thường phát hành những bài báo đặc biệt về hãng phim và các thành viên của hãng trong một mục riêng Ghi chép về Ghibli. Các hình vẽ trong phim của Ghibli cũng thường được ưu tiên làm trang bìa của tạp chí.
Ghibli rất nổi tiếng với chính sách cứng rắn "không biên tập" khi bán bản quyền phim ra nước ngoài. Việc này nảy sinh từ việc lồng tiếng tệ hại cho bộ phim của Miyazaki Nausicaä của Thung lũng gió trong lần bộ phim được phát hành tại Mỹ dưới cái tên Những chiến binh gió. Khi đó bộ phim đã bị biên tập nặng nề và "Mỹ hóa" với việc viết lại cốt truyện và cắt đi nhiều phần quan trọng của phim. Một ví dụ tiêu biểu của chính sách "không biên tập" là khi đồng chủ tịch Harvey Weinstein của hãng Miramax đề nghị với Ghibli việc biên tập bộ phim Công chúa Mononoke cho hợp với thị trường Mỹ hơn trước khi phát hành. Để trả lời, một nhà sản xuất của hãng đã gửi đi một thanh kiếm Nhật (katana) thật và một thông báo ngắn gọn "Không cắt".[1]
Hiện nay ở Ghibli, Miyazaki đang chuẩn bị cho bộ phim mới nhất của ông, Gake no ue no Ponyo[2]. Bộ phim sẽ được phát hành vào mùa hè năm 2008. Trong khi đó Takahata cũng đang tiến hành làm một bộ phim mới có thể phát hành vào năm 2008 hoặc 2009.
Đã có một bảo tàng chủ đề về các bộ phim của hãng Ghibli, đó là Bảo tàng Ghibli (tiếng Nhật: Mitaka no Mori Jiburi Bijutsukan). Nằm ở Mitaka thuộc Tokyo, bảo tàng trưng bày những hình ảnh trích từ các bộ phim của Ghibli, mô hình những nhân vật trong các bộ phim hoạt hình của hãng như chú robot trong Laputa: Lâu đài trên không trung, ngoài ra bảo tàng này cũng chiếu các bộ phim được Ghibli làm riêng để phục vụ khách tham quan.
Một số tác phẩm đã ra mắt:
Phim hoạt hình
* Nausicaä của Thung lũng gió (tiếng Nhật:Kaze no tani no Naushika, tiếng Anh: Nausicaä of the Valley of the Wind) (1984, trước khi thành lập Ghibli)
* Laputa: Lâu đài trên không trung (tiếng Nhật:Tenkū no Shiro Rapyuta, tiếng Anh: Laputa: Castle in the Sky) (1986)
* Mộ đom đóm (tiếng Nhật:Hotaru no Haka, tiếng Anh: Grave of the Fireflies ) (1988)
* Tonari no Totoro (tiếng Nhật:Tonari no Totoro, tiếng Anh: My Neighbor Totoro ) (1988)
* Kiki cô phù thủy nhỏ (tiếng Nhật:Majo no Takkyūbin, tiếng Anh: Kiki's Delivery Service) (1989)
* Ngày hôm qua (tiếng Nhật:Omohide Poro Poro, tiếng Anh: Only Yesterday) (1991)
* Porco Rosso (tiếng Nhật:Kurenai no Buta, tiếng Anh: Porco Rosso) (1992)
* Sóng biển (tiếng Nhật:Umi ga Kikoeru, tiếng Anh: The Ocean Waves) (1993)
* Pom Poko (tiếng Nhật:Heisei Tanuki Gassen Ponpoko, tiếng Anh: Pom Poko) (1994)
* Lời thì thầm của trái tim (tiếng Nhật:Mimi wo Sumaseba, tiếng Anh: Whisper of the Heart) (1995)
* Công chúa sói Mononoke (tiếng Nhật:Mononoke Hime, tiếng Anh: Princess Mononoke) (1997)
* Gia đình nhà Yamada (tiếng Nhật:Hōhokekyo Tonari no Yamada-kun, tiếng Anh: My Neighbors the Yamadas) (1999)
* Cuộc phiêu lưu của Chihiro vào thế giới linh hồn (tiếng Nhật:Sen to Chihiro no Kamikakushi, tiếng Anh: Spirited Away) (2001)
* Chú mèo trở về nhà (tiếng Nhật:Neko no Ongaeshi, tiếng Anh: The Cat Returns) (2002)
* Lâu đài của Howl (tiếng Nhật:Hauru no Ugoku Shiro, tiếng Anh: Howl's Moving Castle) (2004)
* Huyền thoại của đất liền và đại dương (tiếng Nhật:Gedo Senki, tiếng Anh: Tales from Earthsea) (2006)
* Nàng tiên cá phương đông (tiếng Nhật:Gake no Ue no Ponyo, tiếng Anh: Ponyo on the Cliff by the sea) (2008)
Phim ngắn
* On Your Mark (1995) (đoạn phim minh hoạt cho bài hát của nhóm Chage & Aska)
* Ghiblies (2000) (truyền hình)
* Ghiblies phần 2 (2002) (chiếu kèm với bộ phim Chú mèo trở về nhà)
* Kusoh no Kikai-tachi no Naka no Hakai no Hatsumei (2002) (Chiếu tại bảo tàng Ghibli)
* Koro no Daisanpo (2003)
* Kujiratori (2003)
* Mei to Konekobasu (2003)
* Portable Airport (đoạn phim minh hoạt cho bài hát của nhóm Capsule) (2004)
* Space Station No. 9 (đoạn phim minh hoạt cho bài hát của nhóm Capsule) (2004)
* A Flying City Plan (đoạn phim minh hoạt cho bài hát của nhóm Capsule) (2005)
* Doredore no Uta (đoạn phim ca nhạc quảng cáo cho Meiko Haigou) (2005)
* Yadosagashi (2005)
* Hoshi wo Katta Hi (2005)
* Mizugumo Monmon (2005)
* The Night of Taneyamagahara (2006)
* Iblard Jikan (2007)
Ngoài ra còn nhiều thể loại khác mà Hime không muốn nhắc tại đây vì có vẻ nó đi xa khỏi thưởng thức của đa sỗ chúng ta.
-------------------
Lần tới Hime sẽ giới thiệu một vài bộ anime nổi tiếng của Studio này